11.8.15

Πέθανε ο Θάνος Κωνσταντινίδης



Παλιός αντάρτης, προστάτης των τεχνών, γιατρός και Άνθρωπος



Της Ευάννας Βενάρδου

Υπάρχουν κάποιοι Άνθρωποι που επιτελούν έργο σιωπηλά και διακριτικά. Δεν ανήκουν στους «επώνυμους», δεν είναι ευρέως γνωστοί, αλλά η προσφορά τους μένει ανεξίτηλα γραμμένη στην ψυχή όσων ευεργετήθηκαν από αυτούς.
Μια τέτοια περίπτωση ήταν αυτή του γιατρού Θάνου Κωνσταντινίδη. Τι παράξενο που μιλώ στον αόριστο γι΄ αυτόν τον αεικίνητο άνθρωπο, τον τόσο ευαίσθητο στον πόνο του άλλου, αλλά και τον τόσο δεκτικό και ενθουσιώδη σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης διάνοιας, αυτόν τον εραστή των Μουσών, τον προικισμένο αφηγητή ιστοριών -από την Κατοχή μέχρι σήμερα…
Ο Θάνος Κωνσταντινίδης μόλις έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 95 ετών… Η κηδεία του έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη 12 Αυγούστου στις 11 το πρωί στο Πρώτο Νεκροταφείο.
Ο μουσικός Γιώργος Δεμερτζής κάποτε μου είπε πως ο Θάνος Κωνσταντινίδης είναι ένας πραγματικός «προστάτης των τεχνών». Και δεν εννοούσε κάποιον μεγιστάνα που βάζει το χέρι στην τσέπη για λόγους πρεστίζ, αλλά για έναν φανατικό φίλο της τέχνης, έναν θιασώτη της κλασικής μουσικής (δεν είχε αφήσει πρόβα για πρόβα τζενεράλε που να μην είναι παρών), έναν φύλακα άγγελο μεγάλων προσωπικοτήτων όπως ο Μίλτος Σαχτούρης (με τον οποίο τον συνέδεε φιλία 60 ετών), ο Νίκος Καρούζος, ο Γιώργος Μπουζιάνης (σ.σ. ένα μεγάλο μέρος του υλικού που εκτίθεται στο Μουσείο Μπουζιάνη στη Δάφνη αποτελεί δωρεά του Θάνου και της Ελένης Κωνσταντινίδη ― την ψυχή των «Φίλων του Γιώργου Μπουζιάνη»).
Ως συγγραφέας μας άφησε πολλά έργα του ― συχνά με απροσδόκητο θέμα όπως αυτό για τον «Καθρέφτη στο έργο του Μίλτου Σαχτούρη και άλλων ποιητών». Άλλοτε πάλι συνέδεε με έναν μαγικό τρόπο το έργο δύο φαινομενικά διαφορετικών δημιουργών, όπως, ας πούμε, του Ξένου και του Καπράλου στο βιβλίο του «Από την Εθνική Αντίσταση-Το Μνημείο της Πίνδου του Καπράλου -Η Συμφωνία της Αντίστασης του Αλέκου Ξένου». Μικρές μελέτες-διαμαντάκια όπως «Ο Ρίχαρντ Στράους στο δελφικό σπίτι των Σικελιανών», «Ο μαέστρος Δημήτρης Μητρόπουλος στις κορυφές του Ολύμπου» (που κυκλοφόρησε και στα αγγλικά). Εκτός απο φανατικός συλλέκτης δίσκων άλλωστε υπήρξε και ορειβάτης και σκιέρ. Τα ελληνικά βουνά όμως, πριν αρκετές δεκαετίες , στα χρόνια της Αντίστασης, τον Θάνο Κωνσταντινίδη τον είχαν γνωρίσει και με μια άλλη ιδιότητα. Εκείνη του μαχητή της Ελευθερίας, του αντάρτη του ΕΛΑΣ: ήταν ο καπετάν-Προμηθέας που πολέμησε με όλες του τις δυνάμεις τον κατακτητή…
Ο μικρασιάτης (Σμυρνιός) Θάνος Κωνσταντινίδης υπήρξε γιατρός και μάλιστα ικανότατος: υφηγητής Ψυχιατρικής και Νευρολογίας. Διετέλεσε συνεργάτης του Καθηγητή Ιωάννη Πατρικίου στον Ευαγγελισμό και στο Αιγινήτειο. Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και για δύο δεκαετίες σύμβουλος διευθυντής του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου.
Πρωτίστως όμως υπήρξε Άνθρωπος. Η υπογράφουσα και η οικογένειά της δεν θα ξεχάσουν την μέρα που ένας άγνωστος ευθυτενής ασπρομάλλης ηλικιωμένος, με βλέμμα γεμάτο συγκίνηση παρέστη στην κηδεία του δικού της Αλέκου Ξένου, επονομαζόμενου και «Συνθέτη της Αντίστασης». Παίζοντας στο κασετόφωνο τις πιο χαρακτηριστικές νότες από την «Συμφωνία της Αντίστασης» την στιγμή της ταφής του αγαπημένου μας. Ανατριχιάσαμε όλοι –κι αυτό έγινε η απαρχή μιας μακράς φιλίας που έμελε να επιβεβαιωθεί και σε άλλες δύσκολες στιγμές…
Για καλή τύχη όλων όσοι τον συνάντησαν στον δρόμο τους, ο σκηνοθέτης Λευτέρης Ξανθόπουλος, διορατικός καταγραφέας ντοκουμέντων, αιχμαλώτισε την αξέχαστη μορφή του Θάνου Κωνσταντινίδη στο ντοκιμαντέρ του για τον Αλέκο Ξένο «Η εποχή των Κενταύρων –ο Μουσουργός Αλέκος Ξένος» (2009, για το «Παρασκήνιο» της ΕΡΤ): λαλίστατος, ο ιατρός κάνει μια ενδελεχή ανάλυση του έργου του συνθέτη και ταυτόχρονα αποκαλύπτει την αστείρευτη ενεργητικότητα, την πολύπλευρη γνώση, την ευαισθησία κι αυτήν την απροσδιόριστη φινέτσα που χαρακτηρίζει κάποιους λίγους εκλεκτούς μιας γενιάς που τείνει να εκλείψει . Σε μια εποχή εχθρική στην πνευματικότητα και την ελληνικότητα –όπως τουλάχιστον κάποιοι την εννόησαν και πάλεψαν γι΄ αυτην…
«Θέλω να πάω να συναντήσω την Ελένη μου», έλεγε τελευταία ο Θάνος Κωνσταντινίδης, αναφερόμενος στον μεγάλο του έρωτα, την σύζυγο του που έφυγε κι αυτή πριν λίγο καιρό. Αχώριστο ζευγάρι.
Καλό ταξίδι, κύριε Κωνσταντινίδη. Σε ευχαριστούμε…

Μόνη μας παρηγοριά τα λόγια του Νίκου Καρούζου, στο τελευταίο του ποίημα, που εσύ ο ίδιος επικαλέστηκες: «Στον ουρανό οι δυνατότητες είναι μόνο συναρπαστικές»…

Δεν υπάρχουν σχόλια: